તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે આ કંપનીઓએ તેમના પ્લેટફોર્મ પર અમુક રેસ્ટોરન્ટને પ્રેફરન્શિયલ ટ્રીટમેન્ટ આપતી પ્રેક્ટિસ લાગુ કરી હતી.
કોમ્પિટિશન કમિશન ઓફ ઈન્ડિયા (CCI)ના દસ્તાવેજો અનુસાર, તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે મોટા ફૂડ ડિલિવરી પ્લેટફોર્મ ઝોમેટો અને સ્વિગી ભારતમાં સ્પર્ધાના કાયદાનું ઉલ્લંઘન કરે છે.
ન્યૂઝ એજન્સી રોઇટર્સે અહેવાલ આપ્યો છે કે તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ કંપનીઓએ તેમના પ્લેટફોર્મ પર અમુક રેસ્ટોરાંને પ્રેફરન્શિયલ ટ્રીટમેન્ટ આપતી પ્રેક્ટિસ લાગુ કરી હતી.
CCI તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે Zomatoએ ભાગીદાર રેસ્ટોરાં સાથે પ્રેફરન્શિયલ એગ્રીમેન્ટ્સ અથવા “એક્ક્લુસિવિટી કોન્ટ્રાક્ટ્સ” લાદ્યા હતા, જેના બદલામાં ઓછા કમિશન દરો ઓફર કરવામાં આવ્યા હતા. તેવી જ રીતે, સ્વિગીએ રેસ્ટોરન્ટ્સને બિઝનેસ પરફોર્મન્સ વધારવાનું વચન આપ્યું હતું જે તેના પ્લેટફોર્મ પર વિશિષ્ટ રીતે સૂચિબદ્ધ થવા માટે સંમત થયા હતા.
ચોક્કસ ભાગીદાર રેસ્ટોરન્ટ્સ સાથે વિશેષ કરાર
CCIની તપાસ શાખાએ ધ્યાન દોર્યું કે ડિલિવરી પ્લેટફોર્મ અને તેમના રેસ્ટોરન્ટ ભાગીદારો વચ્ચેની આ વિશેષ વ્યવસ્થાઓ “બજારને વધુ સ્પર્ધાત્મક બનતા અટકાવે છે.”
નેશનલ રેસ્ટોરન્ટ એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા ખાદ્ય સંસ્થાઓ પર પ્લેટફોર્મની અસર અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવ્યા બાદ 2022માં તપાસ શરૂ થઈ હતી.
માર્ચ 2024 માં સામેલ પક્ષો સાથે તારણો શેર કરવામાં આવ્યા હતા, જોકે તેઓ CCI નિયમો હેઠળ ગોપનીય રહે છે.
આ સમાચાર બાદ Zomatoના શેરમાં 3%નો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો.
સ્વિગીના IPO દસ્તાવેજમાં, કંપની CCI કેસને “આંતરિક જોખમ” તરીકે સ્વીકારે છે, નોંધ્યું છે કે “સ્પર્ધા અધિનિયમની જોગવાઈઓનું કોઈપણ ઉલ્લંઘન નોંધપાત્ર નાણાકીય દંડને આકર્ષી શકે છે.”
તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે સ્વિગીએ તપાસકર્તાઓને જાણ કરી હતી કે તેનો “Swiggy Exclusive” પ્રોગ્રામ 2023 માં સમાપ્ત થાય છે, કંપની “નોન-મેટ્રોપોલિટન શહેરોમાં સમાન પ્રોગ્રામ (Swiggy Grow) શરૂ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે.”
‘સ્પર્ધા ઘટાડવા’ માટે દોષિત
બંને પ્લેટફોર્મે વિવિધ ડિલિવરી પ્લેટફોર્મ્સ પર કિંમતની સમાનતા લાગુ કરી હોવાનું જણાયું હતું, CCI દસ્તાવેજો દર્શાવે છે કે આ પ્રથા “બજારમાં સ્પર્ધા સીધી રીતે ઘટાડે છે”.
Zomato એ સખત કિંમત નિયંત્રણો અમલમાં મૂક્યા હતા અને બિન-અનુપાલન માટે સંભવિત દંડનો સમાવેશ કર્યો હતો, જ્યારે સ્વિગી સાથે ભાગીદારી કરતી કેટલીક રેસ્ટોરન્ટ્સને “ધમકી આપવામાં આવી હતી કે જો તેઓ કિંમતની સમાનતા જાળવી નહીં રાખે, તો તેમની રેન્કિંગ નીચે ધકેલવામાં આવશે.”
કેસ હવે CCI નેતૃત્વ દ્વારા અંતિમ સમીક્ષાની રાહ જોઈ રહ્યો છે, જે સંભવિત દંડ અથવા જરૂરી ઓપરેશનલ ફેરફારો નક્કી કરશે. કંપનીઓ તારણો સામે લડવાનો અધિકાર જાળવી રાખે છે.
2021ના લિસ્ટિંગ બાદ Zomatoનું માર્કેટ કેપ લગભગ $27 બિલિયન સુધી પહોંચવાની સાથે પ્લેટફોર્મે નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ જોઈ છે.
સ્વિગી હાલમાં તેના IPO દ્વારા $11.3 બિલિયનનું મૂલ્યાંકન કરવા માંગે છે. મેક્વેરી કેપિટલના અંદાજ મુજબ, સ્વિગીનું ફૂડ ઓર્ડર વેલ્યુ 2024-25 સુધીમાં $3.3 બિલિયન સુધી પહોંચી જશે, જે Zomato કરતાં લગભગ 25% ઓછું છે.
