કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો માટે સરકારે 8મા પગાર પંચની રચનાને મંજૂરી આપી દીધી છે. અહીં 7મા અને 6મા પગાર પંચ હેઠળ પગાર વધારા પર એક નજર છે.
કેન્દ્રીય કેબિનેટે તાજેતરમાં 8મા પગાર પંચની રચનાને મંજૂરી આપી હતી, જે કેન્દ્ર સરકારના લાખો કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોના પગારમાં સુધારો કરવા માટે તૈયાર છે.
કેન્દ્રીય મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે સૂચવ્યું કે ટૂંક સમયમાં આયોગની રચના કરવામાં આવશે અને તેની ભલામણો 1 જાન્યુઆરી, 2026થી અમલમાં આવશે.
આ જાહેરાત કેન્દ્રીય બજેટ 2025ના દિવસો પહેલા કરવામાં આવી છે અને તેનો ઉદ્દેશ્ય વર્તમાન આર્થિક સ્થિતિ અને ફુગાવાના દરો સાથે પગારને સંરેખિત કરવાનો છે. 8મા પગાર પંચને લઈને અપેક્ષાઓ વધતી જતી હોવાથી, અહીં 7મા અને 6મા પગાર પંચના ભાગરૂપે મુખ્ય ફેરફારો પર એક નજર છે.
7મા પગાર પંચમાં પગાર અને પેન્શનમાં વધારો
7મું પગાર પંચ 1 જાન્યુઆરી 2016થી અમલમાં આવ્યું હતું. તેણે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ માટે ઘણા મોટા ફેરફારો રજૂ કર્યા. સૌથી મહત્વપૂર્ણ પાસાઓમાંનું એક ફિટમેન્ટ ફેક્ટર હતું, જે 2.57 પર સેટ કરવામાં આવ્યું હતું.
આનો અર્થ એ થયો કે મૂળભૂત પગાર 2.57 દ્વારા ગુણાકાર કરવામાં આવશે, જેના કારણે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓમાં તમામ સ્તરે પગારમાં વધારો થશે.
7મા પગાર પંચે 18,000 રૂપિયાના લઘુત્તમ બેઝિક પગારની પણ ભલામણ કરી છે, જે છઠ્ઠા પગારપંચ હેઠળ અગાઉના 7,000 રૂપિયા કરતાં વધારે છે.
આ સિવાય પેન્શનમાં પણ સારો એવો વધારો જોવા મળ્યો છે. પેન્શનરો માટે, છઠ્ઠા પગાર પંચ હેઠળ લઘુત્તમ મૂળભૂત પેન્શન 3,500 રૂપિયાથી વધારીને 9,000 રૂપિયા કરવામાં આવ્યું છે.
છઠ્ઠા પગાર પંચમાં શું થયું?
છઠ્ઠા પગાર પંચ, જે જાન્યુઆરી 2006 માં લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું, તેમાં નાના ફેરફારો થયા હતા પરંતુ તેમ છતાં પગાર અને પેન્શનમાં સુધારો થયો હતો.
છઠ્ઠા પગાર પંચ હેઠળ ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 1.86 હતું. તેથી, 5માં પગાર પંચમાં લઘુત્તમ મૂળભૂત પગાર રૂ. 2,750 થી વધારીને રૂ. 7,000 કરવામાં આવ્યો હતો.
પેન્શનરોને પણ સાધારણ ફાયદો જોવા મળ્યો, જેમાં લઘુત્તમ મૂળભૂત પેન્શન રૂ. 1,275 થી વધીને રૂ. 3,500 પ્રતિ માસ થયું.
8મા પગાર પંચ પાસેથી શું અપેક્ષા રાખવી?
નવા પગારપંચ હેઠળ ખરેખર શું અપેક્ષા રાખી શકાય તે અંગે હજુ સુધી કંઈ સ્પષ્ટ નથી. જો કે, કેટલાક અહેવાલો સૂચવે છે કે પગાર અને પેન્શનમાં વધુ મોટા ફેરફારો રજૂ કરવામાં આવે તેવી અપેક્ષા છે.
8મા પગાર પંચના અપ્રમાણિત અંદાજો દર્શાવે છે કે ફિટમેન્ટ પરિબળ 2.28 થી 2.86 સુધીની રેન્જમાં હોઈ શકે છે. જો આવું થાય, તો લઘુત્તમ મૂળભૂત પગાર રૂ. 18,000 થી વધીને રૂ. 41,000 અને રૂ. 51,480 વચ્ચે થઈ શકે છે, જે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓને મોટું નાણાકીય પ્રોત્સાહન આપશે.
