આજે તાપી નદીનો જન્મદિવસ: સમગ્ર સુરતમાં આજે સૂર્યપુત્રી તાપી માતાના જન્મદિવસની ઉજવણી કરવામાં આવશે. તાપીનું મહત્વ એ વાત પરથી જાણી શકાય છે કે માત્ર તેના સ્મરણથી જ તમામ પાપોનો નાશ થાય છે. ગંગા નદીમાં સ્નાન, નર્મદા નદીના દર્શન, સરસ્વતી નદીમાં સ્નાન કરવાથી પવિત્ર થાય છે. સુરત શહેરના લોકો માટે જીવાદોરી સમાન તાપી માતાનું મહત્વ જણાવવામાં આવ્યું છે.

સંજયભાઈ ચોકસીએ જણાવ્યું હતું કે, પુરાણમાં પ્રસિદ્ધ તાપી નદી સુરત શહેરની જીવાદોરી છે. તાપી મહાપુરાણ માહાત્મ્ય ગ્રંથ અનુસાર, બ્રહ્માજીએ પૃથ્વીની રચનાની કથામાં વર્ણવ્યા પ્રમાણે સૂર્યનારાયણની પૂજા કરી હતી, પરંતુ તેમનો અત્યંત તેજસ્વી પ્રકાશ જીવોથી સહન ન થયો અને અંતે ભગવાન સૂર્યનારાયણની કરુણાને કારણે તેમની જમણી આંખમાંથી આંસુ પડ્યાં, જે તાપી નદી તરીકે વહેવા લાગી.

અષાઢ સુદ સાતમના રોજ મધ્યપ્રદેશના સતાપુડા પર્વતોમાં બૈનુલના મુલતાઈ ગામમાં એક તળાવ પાસે તાપી નદી દેખાઈ. તાપી નદી મધ્યપ્રદેશથી મહારાષ્ટ્રમાં ગુજરાતના અન્ય પ્રદેશોમાંથી પસાર થાય છે અને સુરત શહેર નજીક મહાપુરુષ દુર્વાશા ઋષિના નિવાસ સ્થાન ડુમસ પાસે અરબી સમુદ્રને મળે છે. ઘણા પુરાણ ગ્રંથોમાં તાપી નદીનો ઉલ્લેખ સૂર્યપુત્રી તરીકે કરવામાં આવ્યો છે. જ્યારે ગંગા, નર્મદા, સરયુ અને સાબરમતી નદીઓ અસ્તિત્વમાં ન હતી ત્યારે સૂર્યપુત્રી તાપી નદી અસ્તિત્વમાં આવી હતી.

16મી અને 17મી સદીમાં સુરત એક આંતરરાષ્ટ્રીય બંદર હતું અને મોટાપાયે વેપાર થતો હતો. તાપી નદી પર આવેલ સુરતનું બંદર યુરોપ, આફ્રિકા, ઈરાન અને એશિયાના વિવિધ બંદરો સાથે પાણી દ્વારા જોડાયેલું હતું. તે સમયે તાપી નદીમાં 1500 ટન લોડ ક્ષમતાના જહાજો આવતા હતા. જેના દ્વારા તાપી નદીની ઊંડાઈ અને પહોળાઈનો ખ્યાલ આવે છે.